امام علی علیه السلام 4

مناجات حضرت امیر المؤمنان علیه السلام

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ مَالٌ وَ لا بَنُونَ إِلّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلا وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَ الْأَقْدَامِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَجْزِی وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَیْئاً إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ الظَّالِمِینَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئا وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّهِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ وَ صَاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ ،

خدایا از تو امان مى خواهم، روزى که سودى ندهد مال و فرزندان مگر کسى که ولى به تمام معنى سالم نزد خدا آرد، و از تو امان مى خواهم روزى که ستمکار مى گیرد هر دو دستش را، و مى گوید اى کاش همراه پیامبر راه خدا را انتخاب مى کردم، و از تو امان مى خواهم روزى که شناخته شوند گناهکاران به نشانه هایشان، و به پیشانی ها و قدم ها بگیرندشان و از تو امان مى خواهم روزى که کفایت نمى کند پدرى از فرزندش، و نه فرزندى کفایت کننده است از پدرش به هیچ وجه، البته وعده خدا حق است.
و از تو امان مى خواهم روزى که عذرخواهى ستمکاران سود نمى دهد، و بر ایشان است لعنت، و عذاب و شکنجه سراى آخرت و از تو امان میخواهم روزى که کسى براى کسى اختیار چیزى را ندارد، و اختیار همه چیز در آن روز براى خداست، و از تو امان مى خواهم روزى که انسان فرار مى کند از برادر و پدر و مادر و همسر و فرزندانش،

لِکُلِّ امْرِى ءٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدِی مِنْ عَذَابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنِیهِ وَ صَاحِبَتِهِ وَ أَخِیهِ وَ فَصِیلَتِهِ الَّتِی تُؤْوِیهِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعا ثُمَّ یُنْجِیهِ کَلّا إِنَّهَا لَظَى نَزَّاعَةً لِلشَّوَى مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمَوْلَى وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْعَبْدَ إِلّا الْمَوْلَى مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمَالِکُ وَ أَنَا الْمَمْلُوکُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَمْلُوکَ إِلا الْمَالِکُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْعَزِیزُ وَ أَنَا الذَّلِیلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الذَّلِیلَ إِلّا الْعَزِیزُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَخْلُوقَ إِلّا الْخَالِقُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْعَظِیمُ وَ أَنَا الْحَقِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْحَقِیرَ إِلّا الْعَظِیمُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّعِیفَ إِلّا الْقَوِیُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَقِیرَ إِلّا الْغَنِیُّ ،

و براى هرکدام از آنها در آن روز کارى است، که آن کار او را بس است، و از تو امان مى خواهم روزى که گنهکار دوست دارد، اگر بتواند از عذاب آن روز، پسرانش و همسرش و برادرش و خویشانش که او را در بر مى گیرند و هرکه در روى زمین است بها بدهد سپس این بها دادن او را نجات دهد هرگز! همانا عذاب الهى آتشى شعله ور است، برکننده پوست اعضا براى سوزاندن است! مولایم اى مولاى من، تو مولایى و من بنده ام، آیا رحم مى کند به بنده جز مولا؟ مولایم اى مولاى من، تو مالکى و من مملوکم، آیا رحم مى کند به بنده جز مولا؟ مولایم اى مولاى من، تو عزیزى و من خوار، آیا رحم مى کند به خوار جز عزیز؟ مولایم اى مولاى من، تو خالقى، من مخلوق، آیا رحم مى کند به مخلوق جز خالق؟ مولایم اى مولاى من تو باعظمتى و من ناچیز، آیا رحم مى کند به ناچیز جز باعظمت؟ مولایم اى مولاى من، تو نیرومندى و من ناتوان آیا رحم مى کند به ناتوان جز نیرومند؟ ، مولایم اى مولاى من تو بى نیازى و من نیازمند، آیا رحم مى کند به نیازمند جز بى نیاز؟

مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُعْطِی وَ أَنَا السَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ السَّائِلَ إِلا الْمُعْطِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَیِّتَ إِلا الْحَیُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْبَاقِی وَ أَنَا الْفَانِی وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَانِیَ إِلا الْبَاقِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الدَّائِمُ وَ أَنَا الزَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الزَّائِلَ إِلا الدَّائِمُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْزُوقَ إِلا الرَّازِقُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِیلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْبَخِیلَ إِلا الْجَوَادُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُعَافِی وَ أَنَا الْمُبْتَلَى وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُبْتَلَى إِلا الْمُعَافِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْکَبِیرُ وَ أَنَا الصَّغِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الصَّغِیرَ إِلا الْکَبِیرُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْهَادِی وَ أَنَا الضَّالُّ وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّالَّ إِلا الْهَادِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْحُومَ إِلا الرَّحْمَنُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ السُّلْطَانُ،

مولایم اى مولاى من، تو عطا بخشى و من سائل، آیا رحم مى کند به سائل جز عطابخش؟ مولایم اى مولاى من، تو زنده اى و من مرده آیا رحم مى کند به مرده جز زنده؟ ، مولایم مولاى من تو باقى هستى و من فانى، آیا رحم مى کند به فانى جز باقى؟ ، مولایم اى مولاى من تو پاینده اى و من از بین رونده، آیا رحم مى کند به از بین رونده جز پاینده؟ مولایم اى مولاى من، تو روزى دهنده اى و من روزى داده شده، آیا رحم مى کند به روزى داده شده جز روزى دهنده؟ مولایم اى مولاى من، تو جودمندى و من بخیل، آیا رحم مى کند به بخیل جز جودمند؟ مولایم اى مولاى من، تو عافیت بخشى و من گرفتار، آیا رحم مى کند به گرفتار جز عافیت بخش؟ مولایم اى مولاى من تو بزرگى و من کوچکم، آیا رحم مى کند به کوچک جز بزرگ؟ مولایم اى مولاى من، تو راهنمایى و من گمراه، آیا رحم مى کند به گمراه جز راهنما؟ مولایم اى مولاى من تو رحم کننده اى و من رحم شده، آیا رحم مى کند به رحم شده جز رحم کننده؟ مولایم اى مولایم من، تو سلطانى

وَ أَنَا الْمُمْتَحَنُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُمْتَحَنَ إِلا السُّلْطَانُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الدَّلِیلُ وَ أَنَا الْمُتَحَیِّرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُتَحَیِّرَ إِلا الدَّلِیلُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُذْنِبَ إِلا الْغَفُورُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَالِبُ وَ أَنَا الْمَغْلُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَغْلُوبَ إِلا الْغَالِبُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْمَرْبُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْبُوبَ إِلا الرَّبُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُتَکَبِّرُ وَ أَنَا الْخَاشِعُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْخَاشِعَ إِلا الْمُتَکَبِّرُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ ارْحَمْنِی بِرَحْمَتِکَ وَ ارْضَ عَنِّی بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ وَ فَضْلِکَ یَا ذَا الْجُودِ وَ الْإِحْسَانِ وَ الطَّوْلِ وَ الامْتِنَانِ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ .

و من آزمایش شده به بلاها، آیا رحم مى کند به آزمایش شده به بلاها جز سلطان؟ ، مولایم اى مولاى من تو دلیلى و رهنما و من سرگردان، آیا رحم مى کند به سرگردان جز دلیل و رهنما؟ ، مولایم اى مولاى من تو آمرزنده اى و من گناهکار، آیا رحم مى کند به گناهکار جز آمرزنده؟ ، مولایم اى مولاى من، تو غالبى و من مغلوب، آیا رحم مى کند به مغلوب جز غالب؟ ، مولایم اى مولاى من تو پرورنده اى و من پروریده، آیا رحم مى کند به پروریده جز پرورنده؟ مولایم اى مولاى من، تو بزرگمنشى و من فروتن، آیا رحم مى کند به فروتن جز بزرگمنش؟ مولایم اى مولاى من به من رحم کن به رحمتت و به جود و کرم، و فضلت از من راضى شو، اى داراى جود و احسان و عطا و بخشندگى، به مهربانى ات اى مهربان ترین مهربانان.

www.erfan.ir

شبهه117

خلاصه پرسش

آیا تنها فضیلت علی (ع) شمشیر زدن است؟ چرا نام ایشان در قرآن نیامده است؟ آیا امامت علی با خاتمیت پیامبر اسلام منافات ندارد؟

پرسش

حضرت علی چه برتری نسبت به سایر اشخاص دارد آنچه که ما از گفته های خود شما از علی می دانیم علی مردی است خشن و تنها هنر او شمشیر زدن و کشتن آدم ها است حال چرا خدا یک قاتل هزاران نفر را جانشین پیغمبر محبوب خود می کند اگر چنین است پس چرا خدا را عادل می نامید. من هرچه در قرآن خواندم چیزی در رابطه با علی نیافتم و این حرف های شما کاملا غلط است اگر خداوند علی را به جانشینی تعیین کرده پس منظور از پیامبر آخر زمان چیست؟

پاسخ اجمالی

با توجه به اینکه در این سؤال مطالب و ادعاهایی مطرح شده است که هریک نیاز به پاسخ جداگانه ای دارد لذا در سه بخش ذیل بطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت :

1. عدم انحصار فضائل علی (ع) در شمشیر زدن و جهاد در راه خدا

2. علت عدم ذکر نام حضرت علی(ع) در قرآن

3. عدم منافات خاتمیت با امامت

خواهشمند است برای دریافت جواب، به پاسخ تفصیلی مراجعه شود.

پاسخ تفصیلی

1. عدم انحصار فضائل علی (ع) در شمشیر زدن و جهاد در راه خدا

شمشیر به خودی خود نشانه هیچ ارزش یا ضد ارزشی نیست، اما آن گاه که هنگامه نبردی نابرابر فراهم شود و دست ظلم و کفر و تعدی به سوی انسانیت و حقیقت دراز گردد و نَفَس ها در سینه حبس شود و پاسخی برای تجاوزگرانی که "َل مِن مُبارِز" سر می دهند وجود نداشته باشد، در این هنگام است که جانباز طریق حق و حقیقت، شمشیر را در آغوش می کشد و در این جا است که بنا به قول پیامبر (ص): ضربت شمشیر علی در روز خندق ارزشی بالاتر از عبادت انس و جن می یابد. [1]

بنابراین، شمشیر زدن اگر نشانه اخلاص در راه خداوند باشد، البته بهترین محک برای شناختن انسان است و به قول قرآن: "فَإِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ مُحْکَمَةٌ وَ ذُکِرَ فیهَا الْقِتالُ رَأَیْتَ الَّذینَ فی‏ قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ یَنْظُرُونَ إِلَیْکَ نَظَرَ الْمَغْشِیِّ عَلَیْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَأَوْلى‏ لَهُمْ"؛ [2] هنگامی که سوره واضح و روشنی نازل می شود که در آن سخنی از جنگ است منافقان بیمار دل را می بینی که همچون کسی که در آستانه مرگ قرار گرفته به تو نگاه می کنند پس مرگ و نابودی برای آنان سزاوارتر است.

تقدس شمشیر علی (ع) علاوه بر حمایتی که از اسلام داشت به این دلیل عمده است که خالی از هوای نفس و تابع اراده خداوند بوده و ذره ای منیت در آن راه نداشت ولی آیا فضیلت علی (ع) تنها محدود به شمشیر و شجاعت و جانبازی در راه حق بوده است؟

چنین قضاوتی بسیار ظالمانه خواهد بود اگر سلطان معرفت و عشق و عرفان را، تنها مرد شمشیر و جهاد بدانیم.

 

شبهه114

چرا امام علی (ع) با وجود آگاهی از نیت شوم ابن ملجم، در جهت حفظ جان خود اقدامی نکرد.؟

پرسش

همانگونه که مطلعید خروج امام حسین (ع) بر علیه طاغوت زمان بود و ایشان تا لحظه آخر در حال گقتگو با سپاهیان دشمن بودند. لیکن در مورد حضرت علی (ع) ایشان با اطلاع از امکان سوء قصد به خودشان بدون هیچ محافظ و احتیاطی به مسجد میروند و از سر شب آماده شهادت بودند. لازم به ذکر است که ایشان برای این عمل خویش به طور قطع و یقین، دلیل موجهی داشتند که شاید ما از فهم آن عاجز باشیم).

پاسخ اجمالی

علت عدم اقدام امام علی را می توان از چند جهت پاسخ داد:

1. معیار و میزان در انجام وظیفه علم‌ عادی است.

امام‌ در اطاعت‌ فرمان‌ خدا به‌ علم‌ باطنی‌ (علم غیب) خویش‌ عمل ‌نمی‌کند و همانند دیگر افراد عادی‌ رفتار می‌کند. و اگر امام‌ بخواهد به علم‌ غیب خود عمل‌ کند دیگر نمی تواند الگو و اسوه مردم باشد؛ زیرا مردم چنین علمی را در اختیار ندارند.

2. نظام این عالم نظام آزمایش و امتحان است. در حالی که استفاده از علم غیب و عمل بر طبق آن زمینه آزمایش را از بین خواهد برد؛ زیرا مانع ادامه عادی کارها می شود.

به عبارت دیگر؛‌ درست است که امام علی(ع) مانند دیگران وظیفه دارد از جان خود دفاع کند اما اولاً این وظیفه در محدوده علم عادی است و شامل علم غیب نمی شود.و ثانیاً طرف دیگر این عمل (شهادت امام علی ) ابن ملجم است که در حال امتحان است و علم امام نباید مانع آزادی و اختیار او شود در صورتی که اگر امام بخواهد به علم غیب خود عمل نماید اختیار از ابن ملجم سلب خواهد شد و زمینه ای برای آزمایش و امتحان او باقی نمی ماند.

پاسخ تفصیلی

امام‌ در اطاعت‌ فرمان‌ خدا و فرمان‌بری‌ از امر الهی‌ به‌ علم‌ باطنی‌ (علم امامت و علم غیب) خویش‌ عمل‌ نمی‌کند و همانند دیگر افراد عادی‌ رفتار می‌کند، ‌و در تمام‌ احکام‌ شرع‌ هم‌سان‌ با دیگر افراد عادی‌ است‌؛ زیرا خداوند تمام‌ دستورهای‌ خودرا از تمام‌ بندگان‌ یک‌سان‌ خواسته‌ و بر این‌ اساس‌، پیامبر در حکم‌ و قضاوت‌ میان‌ مردم ‌به‌ علم‌ باطنی‌ خود عمل‌ نمی‌کرد و قضاوت‌ خود را در میان‌ مردم‌ بر علم‌ عادی‌ قرار داده‌ بود، چنان‌ که‌ می‌فرماید:

 

شبهه112

پرسش

چرا حضرت علی(ع) با چاه درد دل می‌کرد؟ چرا حرف‌های دل خود را به خدا نمی‌گفت؟ با این کار می‌خواستند چه درسی به ما بدهد؟

پاسخ اجمالی

میثم تمّار از یاران نزدیک امام علی(ع) بود. میثم گاهى مناجات‌هاى آن‌حضرت را در نخلستان‌هاى کوفه از نزدیک مشاهده کرده است. میثم در این باره می‌گوید: «شبی از شب‌ها مولای من امیرالمؤمنین علی(ع) با من به بیرون از کوفه آمد و در مسجدی که آن‌جا بود چهار رکعت نماز گزارد، بعد از سلام نماز و گفتن تسبیح عرضه داشت:

خدایا! چگونه تو را بخوانم با آن‌که نافرمانی تو را کرده‌ام، و چگونه تو را نخوانم بعد از آن‌که تو را شناخته و محبت تو در دلم جای گرفته است. دستی را به طرف تو دراز کردم که از گناه پُر است و چشمی که امیدوار (به بخشش و کرم) تو است... (دعایی طولانی کرد) سپس صدا را آهسته نمود و سر بر خاک نهاده سجده کرد و یک‌صد مرتبه گفت: العفو، العفو، آن‌گاه برخاست و بیرون رفت، من به دنبال حضرت به صحرا رفتم، حضرت خطّی برایم کشید و فرمود: مبادا از این خط بگذری! آن‌گاه خودش تنها رفت، شب تاریکی بود با خودم گفتم: تو مولای خود را رها کردی با آن‌که او دشمنان بسیار دارد، در پیشگاه الهی و نزد پیامبر او چه عذری خواهی داشت، به خدا که دنبالش خواهم رفت و مراقب او خواهم بود، گرچه از فرمان او سرپیچی کنم. به همین جهت، دنبال حضرت حرکت کردم، مقداری که آمدم دیدم حضرت سر را تا نصف بدن درون چاهی فرو برده و با چاه سخن می‌گوید و چاه نیز با حضرت سخن می‌گوید، که ناگاه حضرت متوجّه من شده فرمود: کیستی؟ گفتم: میثم. فرمود: آیا نگفتم از آن خط عبور نکنی؟ عرض کردم: ای مولای من! از دشمنان بر شما ترسیدم دلم آرام نگرفت فرمود: آیا از حرف‌های من چیزی شنیدی؟ عرض کردم: نه، فرمود: ای میثم! در سینه عقده‌هایی است که وقتی سینه‌ام از آن تنگ می‌شود با دست زمین را گود می‌کنم و اسرار خود را برای آن بازگو می‌کنم...».[1]

 

شبهه111

پرسش

آیا این‌که امام علی(ع) افراد بسیاری را کشته، نقطه ضعفی برای ایشان به شمار نمی آید و آیا نباید ایشان قصاص شود؟

پاسخ اجمالی

امام علی(ع) از جنگ‌آوران به نام و شجاع زمان خود بوده، و در جنگ‌های بسیاری شرکت کرده و بنا بر اقتضای طبیعی جنگ، تعدادی از مخالفان اسلام را از دم تیغ گذراند، اما این‌گونه جنگ‌ها که در راه احقاق حق و دفاع از حقیقت اسلام است، نه تنها نقص محسوب نمی‌شود بلکه از فضیلت‌های بزرگی است که اسلام آن‌را ارج نهاده است؛[1] زیرا در جنگ، هر شخصی تلاش می‌کند دشمنان خود را از بین ببرد، و از آن‌جا که علی(ع) در دفاع از اسلام شمشیر می‌زد و مخالفان او در جنگ‌ها، مخالفان اسلام بوده‌اند؛ بنابر این کشتن و کشته شدن در این راه، مبارک و دارای پاداش است، اینان مجاهدان واقعی هستند که جهاد آنان دارای اثرات وضعی و تکلیفی می‌باشد. در قرآن نیز از ثواب جهاد و اجر مجاهدان بسیار گفته شده است: «الَّذینَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فی‏ سَبیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ».[2]
با توجه به این‌که این کشتن‌ها در مسیر اطاعت خدا و در راستای بندگی انجام می‌شود، علاوه بر پاداش اخروی از آثار مثبت وضعی نیز برخوردار است، همچنان‌که در قرآن آمده است، داود پس از کشتن جالوت به مقام و منزلتی رسید: «َ قَتَلَ داوُدُ جالُوتَ وَ آتاهُ اللَّهُ الْمُلْکَ وَ الْحِکْمَةَ وَ عَلَّمَهُ مِمَّا یَشاءُ».[3]
بنابر این، جهاد امیر المؤمنین که در راه خدا بوده، نه تنها موجب سرزنش او نیست، بلکه قطعاً دارای اجر و پاداش است و در کسب مقام و جایگاه ایشان مؤثر واقع شده است.
البته مخالفان همیشه دنبال کوچک‌ترین بهانه‌ای هستند تا حق را ناحق جلوه داده و بر شخص مورد نظر خرده گیرند؛ لذا دشمنان امیر المؤمنین و ناصبی‌ها، آن‌حضرت(ع) را با القابی چون قاتل و ... یاد می‌کنند که این ادعا به هیچ وجه از ارزش ایشان کم نمی‌کند. البته لازم به ذکر است، این نگاه گروه کمی از مسلمانان بوده و اکثر آنها از جمله تمام شیعیان و اکثریت قریب به اتفاق اهل سنت از امیر المؤمنین(ع) به خوبی یاد می‌کنند و او را مجاهدی الهی می‌دانند.
امّا در این‌که این‌گونه کشتن‌ها، قصاص دارد، باید گفت؛ قصاص در مواردی است که قتل بدون دلیل شرعی بوده و شخص در ازای عمل ناشایست خود مجرم شناخته شود. اما در مورد جهاد و قتل‌هایی که به دستور خداوند انجام شود، هیچ قصاصی در کار نبوده و قاتل محکوم نمی‌شود؛[4] مانند افرادی که اجرای قصاص بر عهده  آنان است که خود دیگر قصاص نخواهند شد.

 

---

[1]. «فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدینَ عَلَى الْقاعِدینَ أَجْراً عَظیماً»، نساء، 95.

[2]. توبه، 20: «آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و جان‏هایشان در راه خدا به جهاد برخاستند، منزلتشان در پیشگاه خدا بزرگ‏تر و برتر است، و اینانند که کامیاب‌اند».

[3]. بقره، 251: «و داود [جوان مؤمن نیرومندى که در سپاه طالوت بود] جالوت را کشت، و خدا او را فرمانروایى و حکمت داد، و از آنچه مى‏خواست به او آموخت».

[4]. آیات قرآن نیز بر این امر دلالت دارند: اسراء، 33: «وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتی‏ حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِیِّهِ سُلْطانا ...»؛ «و کسى را که خدا کشتنش را حرام کرده [و به جانش حرمت نهاده‏] جز به حق نکشید، و هر کس مظلوم [و به ناحق‏] کشته شود، براى وارثش تسلّطى بر قاتل [جهت خونخواهى، دیه و عفو] قرار داده‏ایم ...».

www.islamquest.net

روشنگران این مطلب را اضافه می کند:
علی رغم اینکه خداوند انسان را برای جنگیدن خلق نکرده است اما به هرحال  انسانها صاحب اختیار و اراده اند و وبرخی بواسطه همین اختیار طغیان می کنند و ناچار باید جلوی آنها ایستاد و الّا کل نژاد بشر را به سوی تباهی می کشانند.مسلم است که باید میان این دو جبهه تمایز قائل شد.مثلا فرض کنید کسانی به کشور شما حمله می کنند و مردم کشورتان را می کشند.اکنون شما برای مقابله با آنها می روید و آنها را  می کشید.آیا باید شما را به خاطر آنکه از کشورتان و مردم کشورتان دفاع کردید صرف اینکه دشمن را کشته اید قصاص کنند؟ اصلا قصاص اینجا معنا دارد؟
پس لازم است ابتدا مشخص کنیم که چه کسی در چه جبهه ای قرار دارد.کدام جبهه حق است و کدام جبهه ناحق و اینکه آن کس که کشته شده بیگناه کشته شده است یا اینکه گناه کار بوده و می بایست مجازات می شد

شبهه110

ایلیا نام خدا است پس چگونه شیعیان آن‌را بر حضرت علی(ع) منطبق می‌کنند؟ آیا در کتاب مقدس منظور از ایلیا، علی(ع) است؟

پرسش

«ایلیا» به زبان مسیحیان گذشته، به معنای الله است، پس چطور مسلمانان آن را نام حضرت علی(ع) می دانند؟

پاسخ اجمالی

برای کلمه «ایلیا»، معانی مختلفی ذکر شده است؛ لذا در ترجمه آن نیز اختلافاتی وجود دارد. و در این‌که به معنای خدا هم به‌کار می‌رود یا نه اختلافاتی وجود دارد؛ حال بر فرض که این کلمه در معنای خدا هم به‌کار رفته باشد، باید گفت قطعاً معانی دیگری نیز برای این کلمه وجود دارد که از جمله آنها، معنایی است که در آن علی(ع) قصد شده است. اکنون نمونه‌ای از جملات کتاب مقدس را ذکر می‌کنیم که در آن «ایلیا» قطعاً به معنای خداوند نیست و به علی(ع) انطباق دارد؛ در انجیل یوحنا آمده است؛ کاهنان یهود به یحیی می‌گویند: آیا تو مسیح هستی؟ یحیی در جواب می‌گوید:‌ «نه، من مسیح نیستم». پرسیدند: خوب پس که هستید؟ آیا ایلیا هستید؟ جواب داد: «نه». پرسیدند: آیا شما آن پیغمبر نیستید که ما چشم به راهش می‌باشیم؟ باز هم جواب داد: «نه» ... .[1]
از این عبارت نکاتی به‌دست می‌آید:
1. در این جملات، اشاره به آمدن پیامبری شده که غیر از مسیح و غیر ایلیا می‌باشد. حال سؤال ما از مسیحیان این است که بعد از مسیح، قرار به آمدن چه پیامبری بوده که کاهنان، احتمال داده‌اند یحیی آن پیامبر باشد. به نظر مسلمانان این پیامبر، پیامبر گرامی اسلام(ص) است.
2. از این متن به وضوح مشخص است که ایلیا، نه مسیح است و نه پیغمبری که انتظارش را می‌کشند. همچنین ایلیا در این عبارت، خداوند نیز قطعاً نیست و معنا ندارد که کاهنان یهود از یحیی سؤال کنند که آیا تو خدا هستی.
3. برخی معتقدند که ایلیا به معنای الیاس است، بر فرض اگر قبول کنیم که ایلیا در این عبارت به معنای الیاس باشد، به دست می‌آید که الیاس لقبی بوده که بر شخص مورد نظر اطلاق می‌شده است. نه این‌که پیامبر الیاس که قرن‌ها قبل می‌زیسته مورد نظر باشد. بنابر این، اگر بپذیریم که منظور از کلمه ایلیا، الیاس است، می‌توان این لغت را صفتی برای علی(ع) دانست. هرچند این‌که اصل ایلیا را استفاده کرده و نه الیاس را، نشان از این است که ایلیا غیر از الیاس است.
نتیجه این‌که؛ ایلیا همان علی(ع) بود که روایات بسیاری بر این مطلب وجود دارد.[2] همچنین پیامبر اسلام(ص) نیز همان پیامبری است که آنان منتظرش بوده‌اند و آن پیامبر غیر از مسیح است که در ابتدا از آن سؤال شده است.

 

---

[1]. یوحنا، 1: 20 - 22؛ در کتاب مقدس کلمه ایلیا آمده و در ترجمه‌ها نیز ایلیا نقل شده است، ولی در ترجمه‌های متأخر فارسی این کلمه را به «الیاس» معنا کرده‌اند که به نظر درست نیست.

[2]. ر.ک: شیخ مفید، الاختصاص، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، ص 37، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، 1413ق؛ ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الثاقب فی المناقب، محقق و مصحح: علوان، نبیل رضا، ص 270، انتشارات انصاریان، قم، چاپ سوم، 1419ق؛ طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی أهل اللجاج، محقق و مصحح: خرسان، محمد باقر، ج ‏1، ص 206، نشر مرتضی، مشهد، چاپ اول، 1403ق.

www.islamquest.net