شبهه(5)

 

پرسش : دلایل حرام بودن مشروب چیست؟ آیا همه مشروبات مثل ویسکی، وتکا، عرق، آبجو ... حرام است یا بعضی از آن ها حرام هستند؟

----------------------------------------------------------------------------------

پاسخ:

پاسخ گویی به این سوال نیازمند توجه ودقت درامور زیر است :

1)نوشیدن هر نوع از مشروبات الکلی اگر چه یک قطره و براى چشیدن باشد حرام است. مواردی را که نام بردید انواع مختلف از مشروبات الکلی است که بنا به نوع ماده و درصد الکل آن طبقه بندی می شود که همگی به هر میزان الکل که داشته باشند از مصادیق مشروبات الکلی هستند و لذا حرامند. در مورد ماء الشعیر یا « آبجو »دو نوع وجود دارد برخی حاوی مواد مست کنند ه است که بی شک حرام است ولی برخی صرفا از محصولات جو بوده و اصطلاحا فاقد الکل و مست کنندگی است که با عنوان ماءالشعیر و یا اخیرا به نام دلستر در مغازه ها به فروش می رسد که استفاده از آن به لحاظ اینکه جز مشروبات الکلی نیست بلا اشکال است.
2.دلایل حرمت شراب:

آیات و روایات فراوانی برای حرمت شراب وارد شده است که جای هیچ گونه تردید و شبهه ای را باقی نمی گذارد.به چند نمونه از این آیات و روایات اشاره می کنیم : آیه 219 سوره بقره، می فرماید: «یسئلونک عن الخمر و المیسر قل فیهما اثم کبیر و منفع للناس و اثمهما اکبر من نفعهما؛در باره شراب و قمار از تو سؤال مى‏کنند، بگو: «در آنها گناه و زیان بزرگى است و منافعى (از نظر مادى) براى مردم در بردارد (ولى) گناه آنها از نفعشان بیشتر است‏. در آیات 90 و 91 سوره مائده ضمن آنکه حکمت حرمت شرب خمر را گوشزد می کند به طور صریح...

 

 از آن نهی می نماید «یَأَیهَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ إِنَّمَا الخَمْرُ وَ الْمَیْسرُ وَ الْأَنصَابُ وَ الْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ(90)إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَن یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَةَ وَ الْبَغْضَاءَ فىِ الخَمْرِ وَ الْمَیْسرِ وَ یَصُدَّکُمْ عَن ذِکْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلَوةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتهُونَ(91) ؛ اى کسانى که ایمان آورده‏اید! شراب و قمار و بتها و ازلام ، پلید و از عمل شیطان است، از آنها دورى کنید تا رستگار شوید! شیطان مى‏خواهد به وسیله شراب و قمار، در میان شما عداوت و کینه ایجاد کند، و شما را از یاد خدا و از نماز بازدارد. آیا (با این همه زیان و فساد، و با این نهى اکید،) خوددارى خواهید کرد؟!» البته باید توجه داشت که مسئله حرمت خمر و شراب، در همه ادیان الهی مطرح بوده، و هیچ آیینی که از تحریف بشر مصون مانده باشد، شرب خمر را جایز نمی‌داند. در روایتی از امام رضا علیه السلام آمده است که :»هیچ پیامبری مبعوث نشد مگر اینکه زمانی که دین او کامل گردید تحریم شراب به او اعلام شد و حرمت آن هرگز زایل نشده است».( وسایل الشیعه . ج 25 . ص 301) بنابراین ، تصور این که حرمت شراب وسایر مواد مست کننده فقط مربوط به دین اسلام است، تصوری نادرست می‌باشد واینکه امروزه در برخی ادیان شرب خمر را حلال می‌شمارند، این خود یکی از نشانه‌های تحریف‌هایی است که در آیین‌های الهی به دست بشر صورت گرفته است.

3)فلسفه حرمت شراب:
آثار زیان باری که مصرف شراب بر جسم و جان و اجتماع دارد بر کسی پوشیده نیست و آثار شراب نه تنها متوجه مصرف کننده بلکه متوجه فرزندان اشخاص شرابخوار نیز می‏باشد. دراین مقام به برخی اثار زیان بار شراب اشاره می شود :
اول)آثار فردی واجتماعی شراب از دیدگاه علوم تجربی آثار کوتاه مدت ؛در اثر مشروبات الکلی ارتـباطهای بین سلولهای عصبی تداخل کرده و فــعـالـیـت گـذرگاه های مـحـرک عـصبـی را ســرکـوب و گـذرگاه هـای بازدارنده عصبی را افزایش می دهـد ودر نقش یک سرکوبگر دستگاه عصبی می باشد. اتساع مردمک چشم، افزایش ضـربان قـلب، بـی خـوابـی، تـهـوع و اسـتفراق، سرگیجه،احـساس بـی قـراری، غلیان شهوت، خستـگی و اضطراب، از تاثیرات شایع ان است .با مصرف الکل کنترل رفتاری کاهش یافـتـه و مـمـکن اسـت فرد دست به عملی زده و یا حرفی بزند که بعدا پشیمان گردد. تـعادل بدن ، قوه تشخیص کاهش می یابد. برخلاف پندار بعضی اثر تحریکی بر اعضا بدن ندارد بلکه اثر ان تخدیری است یعنی باعث تضعیف فعالیتهای بدن و کاستن از دقت در انجام رفتارهای گوناگون می گردد. یکی از دانشمندان غربی در این خصوص می گوید :«این واقعیت که افراد تحت تاثیر الکل خجالتشان از بین می رود و زیاد حرف می زنند به علت اثر تحریکی آن بر مغز نیست بلکه به دلیل از بین رفتن کنترلی است که مراکز عالی مغز در میانه روی و اعتدال شخص از خود انجام می دهند.»( جی اچ برن.مبانی فارماکولوژی.ترجمه دکتر مرتضی فرخ سیر ص 65)
آثار بلند مدت: از دست دادن حافظه، تغییر شخصیت، اختلال در سیستم عصبی،مشکلات پوسـتـــی، اسهال، سوء تـغـذیـه ، آسیب به مخاط بینی، آسیب دائمی به کبد و مغز، سرطان سیـنه، حنجره، لب و مری، سقط جنین، ناباروری، بی میلی جنسی، زخم معده، فشـار خــون بالا و سکته قلبی، کم خونی، تورم کبد، اختلال در سیستم ایمنی بدن،، رفتـار خـشونت آمـیــز، اضـطـراب و افسردگی شدید، مشـکـلات مـالی و خـانـوادگـی، خود کشی. (برای مطالعه بیشتر مراجعه کنید به سایت خبرگزاری دانشجویی و سایت کانون سلامت http://community.iransalamat.comو http://www.jin-hc.org )

دوم)آثار فردی و اجتماعی شراب از دیدگاه منابع اسلامی:
از نظر قرآن : قرآن کریم در آیه 90 و 91 سوره مائده آن را در ردیف پرستش بت‏ها، یک نوع پلیدی درونی، موجب کینه و نفاق و دوری از یاد خدا و نماز می‏داند. علامه طبابایی در ذیل آیه شریفه 91 سوره مائده می فرماید: «إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَن یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَةَ وَ الْبَغْضَاءَ فىِ الخَمْرِ وَ الْمَیْسرِ وَ یَصُدَّکُمْ عَن ذِکْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلَوةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتهُونَ؛شیطان مى‏خواهد به وسیله شراب و قمار، در میان شما عداوت و کینه ایجاد کند، و شما را از یاد خدا و از نماز بازدارد. آیا (با این همه زیان و فساد، و با این نهى اکید،) خوددارى خواهید کرد؟!» از نظر روایات: در روایات متعددی عنوان شده است که شراب و هر چیز مست کننده ای به علتهای زیر برای همیشه حرام بوده و خواهد بود.
الف) زایل کننده عقل و مایه فساد
ب) سبب انکار خداوند و یا دروغ بستن بر اوو انبیائش می گردد
ج)باعث قتل و فحاشی و زنا
 د)استخفاف محارم الهی و ارتکاب آن(شیخ صدوق .علل الشرایع. ج2 ص 475 باب علت تحریم خمر)
ه)سبب ارتعاش در شرابخوار
 و)زائل کننده نور الهی
 ز)از بین رفتن جوانمردی
ح)جرئت بر ارتکاب محرمات و ریختن خون و حتی زنای با محارم (شیخ صدوق .علل الشرایع. ج2 ص 476 باب علت تحریم خمر )
خلاصه آنکه کلید هر شری به دست شارب خمر است (مفتاح کل شر)(همان 477) 

سوم) عقوبت شارب خمر: علاوه بر آثار سوء جسمانی که می توان از آن به عنوان عقوبت دنیوی نام برد بر اساس روایات اسلامی کسی که خمر می نوشد تا چهل روز نماز او پذیرفته نمی شود . شرابخوار در قیامت با صورت سیاه و زبان بیرون آمده در حالی که آب دهان او بر سینه اش می ریزد و فریاد العطش بر می اورد محشور می گرددو کسی که جرعه ای شراب بنوشد روح ایمان از وی گرفته می شود و روح ناپاک و پست جایگزین ان می شود(همان باب )

www.porseman.org