پرسش : میگویند نامهی اعمال ما هر دو شنبه و پنجشنبه به محضر امام عرضه
میشود. اولاً سندش چیست؟ و ثانیاً آیا با ستارالعیوب بودن حق تعالی
منافات ندارد؟
پاسخ :
البته که حق تعالی نظام آفرینش را بر
اساس علم، حکمت و قدرت خود آفریده است و برای هر امری سازمان، تشکیلات
و مسئولی از ملائک یا انسانها و ... وجود دارد و همهی اوامر و فیوضات
الهی نیز از طریق حجت او در زمین میرسد و همهی اعمال و دعاهای بندگان
نیز از طریق حجت و خلیفهی او در زمین صعود میکند.
الف - اولین دلیل و سند عرضهی اعمال به امام هر عصر و زمانی، بیان حق
تعالی در کلام وحی و تصریح قرآن مجید است که میفرماید: نه تنها اعمال،
بلکه آثار هر عملی تا قیام قیامت را نزد «امام» جمع میکنیم:
«إِنَّا نَحْنُ نُحْیِ الْمَوْتى وَ نَکْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ
آثارَهُم وَ کُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فی إِمامٍ مُبینٍ» (یس - 12)
ترجمه: ماییم که مردگان را زنده مىکنیم و آن چه کردهاند و آن چه از
آثارشان (حتی پس از مردن بروز مىکند) همه را مىنویسیم و ما هر چیزى
را در امامى مبین برشمردهایم.
هم چنین میفرماید: شما همه در محضر حجت خدا هستید و هر عملی که انجام
دهید او (نبی و یا مؤمنین – ائمه – میبینند:
«وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ
الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلى عالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَةِ
فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» (التوبه - 105)
ترجمه: بگو (هر چه مىخواهید) بکنید که خدا عمل شما را خواهید دید، و
همچنین رسول او و مؤمنان نیز، بزودى شما را بسوى داناى غیب و شهود
مىبرند، و خدا شما را از اعمالى که مىکردید خبر مىدهد.
ب – روایات نیز در این خصوص بسیار است. به عنوان نمونه:
امام باقر علیه السلام فرمودند: «ان الاعمال تعرض علی نبیکم کل عشیة
الخمیس فلیستح احدکم ان تعرض علی نبیه العمل القبیح». تمامی اعمال
شما بر پیامبرتان هر عصر پنجشنبه عرضه می شود، بنابراین باید از اینکه
عمل زشتی از شما بر پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم عرضه شود شرم
کنید.
و نیز امام صادق علیهالسلام فرمودند: «تعرض الاعمال علی رسول الله
اعمال العباد کل صباح ، ابرارها و فجارها، فاحذروها، و هو قول الله عز
و جل و قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله ، و سکت».
تمام اعمال مردم هر روز صبح به پیامبر عرضه می شود، اعمال نیکان و بدان
، بنا بر این مراقب باشید و این مفهوم گفتار خداوند است که می فرماید:
و قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله ، این را فرمود و ساکت شد.
ج – علما، فقها و مراجع شیعه و سنی نیز بسیار بر این معنا تأکید داشته
و تذکر دادهاند که به عنوان نمونه چند جملهای از حضرت امام خمینی
(ره) ایفاد میگردد:
ج/1: در روایات آمده است پرونده اعمال ما در هر عصری به امام زمان آن
عصر ارائه میشود. که به تبع اعمال ما در این عصر به محضر امام زمان
(عج) عرضه میشود و حضرت از اعمال ما با خبر میشوند. امام خمینی در
این زمینه فرمایشاتی داشتهاند که در اینجا ذکر میکنیم.
تمام ذرات کارهای ما تحت نظر خدای تبارک و تعالی است و نامه اعمال ما
به حسب روایات به امام وقت عرضه میشود. امام زمان علیه السلام مراقب
ما هستند. (صحیفه نور ، ج 18، صص 17- 18)
ج/2: توجه داشته باشید که در کارهایتان جوری نباشد که وقتی بر امام
زمان علیه السلام عرضه شد، خدای نخواسته، آزرده بشوند و پیش ملایکة
الله یک قدری سرافکنده بشوند که، اینها شیعههای من هستند . اینها
دوستان من هستند و بر خلاف مقاصد خدا عمل کردند. رییس یک قوم اگر قومش
خلاف بکند، آن رییس منفعل میشود. (همان مدرک، ج 12، ص 128)
ج/3: من خوف دارم که کاری بکنیم که امام زمان علیه السلام پیش خدا
شرمنده بشود. اینها شیعه تو هستند این کار را میکنند! نکند یک وقت
خدای نخواسته، یک کاری از ماها صادر بشود که وقتی نوشته برود،
نوشتههای ملایکة اللهی که مراقب ما هستند، رقیب هستند، هر انسانی،
رقیب دارد و مراقبت میشود. ذرههایی که بر قلبهای شما میگذرد، رقیب
دارد. چشم ما رقیب دارد. گوش ما رقیب دارد. زبان ما رقیب دارد. قلب ما
رقیب دارد. کسانی که مراقبت میکنند اینها را، نکند که خدای نخواسته از
من و شما و سایر دوستان امام زمان علیه السلام یک وقت، چیزی صادر بشود
که موجب افسردگی امام زمان علیه السلام باشد. مراقبت کنید از خودتان،
پاسداری کنید از خودتان. (همان، ج 7، ص 267)
د: اما این ساز و کار در ربوبیت حق تعالی به هیچ وجهی با «ستار العیوب»
بودن او منافات ندارد. چرا که اولاً چنان چه حضرت مهدی عج الله تعالی
میفرمایند: «دلهای ما ظرف مشیت الهی است، چون او بخواهد، ما
میخواهیم». پس اگر خدا خواست عیب و گناهی پوشانده شود، میشود.
ثانیاً حج الهی هر چه میبینند و میدانند، به امر و ارادهی الهی است.
پس اگر او نخواهد، نمیبینند و نمیدانند. چنان چه حضرت امیرالمؤمنین
علیهالسلام در دعای کمیل چنین به محضر الهی عرض مینماید:
«إِلَهِی وَ سَیِّدِی فَأَسأَلُکَ بِالْقُدرَةِ الَّتِی قَدَّرتَهَاوَ
بِالقَضِیَّةِ الَّتِی حَتَمتَهَا وَ حَکَمتَهَا وَ غَلَبتَ مَن
عَلَیهِ أَجرَیتَهَاأَن تَهَبَ لِی فِی هَذِهِ اللَّیلَةِ وَ فِی
هَذِهِ السَّاعَةِ کُلَّ جُرمٍ أَجرَمتُهُ وَ کُلَّ ذَنبٍ
أَذنَبتُهُوَ کُلَّ قَبِیحٍ أَسرَرتُهُ وَ کُلَّ جَهلٍ عَمِلتُهُ
کَتَمتُهُ أَوْ أَعلَنتُهُ أَخفَیتُهُ أَوْ أَظهَرتُهُوَ کُلَّ
سَیِّئَةٍ أَمَرْتَ بِإِثبَاتِهَا الکِرَامَ الکَاتِبِینَ الَّذِینَ
وَکَّلْتَهُم بِحِفظِ مَا یَکُونُ مِنِّیوَ جَعَلْتَهُمْ شُهُوداً
عَلَیَّ مَعَ جَوَارِحِی وَ کُنتَ أَنتَ الرَّقِیبَ عَلَیَّ مِن
وَرَائِهِموَ الشَّاهِدَ لِمَا خَفِیَ عَنْهُم وَ بِرَحمَتِکَ
أَخفَیتَهُ وَ بِفَضلِکَ سَتَرْتَهُ ...»
ترجمه: اى خداى من و سید من از تو درخواست مىکنم به مقام قدر (و آن
قدرت ازلى) که مقدرات عالم بدان کردى و به مقام قضاى مبرم که بر هر که
فرستادى غالب و قاهر شدى که مرا ببخشى و در گذرى در همین شب و همین
ساعت هر جرمى و هر گناهى که کردهام و هر کار زشتی که پنهان داشتهام
و هر عملى (مستور و عیان) آشکار یا پنهان به جهالت مرتکب شدهام و هر
بد کارى که فرشتگان عالم پاک را مأمور نگارش آن نمودهاى که آن فرشتگان
را به حفظ هر چه کردهام موکل ساختى و شاهد اعمالم با جوارح و اعضاى من
گردانیدى و فوق آن فرشتگان تو خود مراقب من و شاهد و ناظر بر آن اعمال
من که از فرشتگان هم به فضل و رحمتت پنهان داشتهاى همه را ببخشى.
دقت شود که بسیاری از عیوب و معاصی ما، به دعا و شفاعت امام (ع) و به
خاطر او پوشیده و بخشیده میگردد. لذا باید مراقبت و شرم داشته باشیم،
نه این که گمان کنیم حق تعالی همهی معاصی ما را از ایشان پوشیده نگه
میدارد. خیر. همان خدایی که فرمود من ستارالعیوب و غفارالذنوب هستیم،
همان خدا فرمود که همه در محضر حجت و خلیفهی من هستید و از که «عین
الله» است، ناظر بر شماست.
www.x-shobhe.com