شبهه64

پرسش : ما بوسیله ائمه و اولیاء خدا ازخداوند شفا و حاجت می‌گیریم‌؛ هندو‌ها هم از گاوها و بت‌هایشان و همینطور ملل و مذاهب دیگر ازچیزی که به آن اعتقاد دارند و همه هم به آن معجزه می‌گویند. پس ازاین نظر چه فرقی با هم داریم.

پاسخ :

معمولاً فرق اساسی اعمال و رفتارهای انسان، چه عبادی و چه غیر عبادی و رفتارهای روزمره‌ی زندگی آنها، در شکل و فیزیک ظاهری آن رفتارها نیست، بلکه در هدف، نیّت و چرایی آنهاست که به چگونی و جهان‌بینی و اعتقاد آنها بر می‌گردد.

الف – ما در مقابل خداوند متعال سجده می‌کنیم؛ بت‌پرستان مقابل بت‌هایشان سجده می‌کنند و طاغوت پرستان نیز مقابل فراعنه و قدرت‌های زمان‌شان به سجده می‌افتند؛ پس فرق در فیزیک رفتار نیست، بلکه در همان «لا إله الا الله» و «أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِیَّاهُ» می‌باشد.

ما غذا می‌خوریم و مایه‌جات می‌نوشیم و دیگران نیز همین‌کار را می‌کنند، ما کسب معاش می‌کنیم، دیگران نیز همین کار را می‌کنند، ما جماع می‌کنیم و دیگران نیز همین‌کار را می‌کنند ...، اما فرق در حلال و حرام، محرم و نامحرم، زناشویی یا زنا است. در واقع فرق در صراط مستقیم و صراط جحیم است؛ فرق در حکم‌ الله یا حکم شیطان و هوای نفس است.

در جنگ، هم پیامبر اکرم، امیرالمؤمنین، حضرت عباس و ... علیهم‌السلام شمشیر می‌زدند و هم سفیانی‌ها، خوارج و امثال شمر و خولی – امروزه هم مجاهدین می‌جنگند، می‌کشند و کشته می‌شوند و هم لشکریان کفر و شرک و نفاق؛ پس در فیزیک رفتار آنها تفاوتی نیست، بلکه تفاوت در همان «فی‌سبیل‌ الله» و «فی‌سبیل الطاغوت» است.

 

 ب – پیش از این در مباحث مربوط به توسل بسیار بیان شدن که توسل وسیله جستن است و انسان هیچ کاری را نمی‌تواند بدون وسیله انجام دهد، اگر چه نوشیدن یک جرعه آب باشد.

نظم خلقت حکیمانه است و در این عالم قوانین علت و معلول – تأثیر و تأثر – حرکت و محرک و ... حاکم است، لذا هیچ امری بدون اسباب لازمه‌ی آن محقق نمی‌گردد.

پس، توسل «وسیله جستن» در تمامی شئون زندگی جاری و ساری است. برای گرمایش به اسباب حرارت‌زا متوسل می‌شویم، خواه خورشید باشد یا سایر انرژی‌ها – برای تغذیه، از انواع گیاهان و گوشت حیوانات بهره می‌بریم و حتی یک جرعه آب نوشیدنی، با هزاران هزار وسیله مستقیم و غیر مستقیم به ما می‌رسد و حتی مکیدن و فرو بردن آن جرعه نیز وسایلی در بدن دارد.

تمامی فیوضات الهی نیز به واسطه رسیده است، حتی وجود ما به واسطه امتزاج پدر و مادر بوده است، برای کسب علم به استاد، کتاب و مطالعه متوسل می‌شویم و حتی برای همین ارتباط ساده نیز به هزاران وسیله، از جمله رایانه، اینترنت، برق و ... متوسل می‌شویم.

اما بحث توسل به اهل عصمت علیهم‌السلام که پیش می‌آید، عده‌ای داد و فغان‌شان بلند می‌شود و دنبال آن هستند که مثلاً بدون هیچ واسطه‌ای از کسب فیض کنند(؟!) در حالی که دائماً برای هر حاجت و نیازی، هزار هزار توسل به جا و بی‌جا دارند. بلکه می‌خواهند ارتباط مسلمان با آنها را قطع کنند، تا یک جا خالی و منحرف شوند.

کدام فیض را خداوند متعال بدون وسایل عطا نموده است که آدمی بتواند بدون توسل به وسایل آن را اخذ نماید؟! وحی نیز با وسیله رسیده است، رزق انسان به هزاران واسطه که در سطوح بالاتر به ملائکه رزق و حضرت میکاییل علیه‌السلام می‌رسد داده می‌شود و جان انسان نیز به واسطه ملایکه‌ی موت که جنود حضرت عزراییل علیه‌السلام هستند اخذ می‌شود.

ج – منتهی مهم این است که بدانیم، هر هدفی خودش وسایل تقرب به خود را معرفی کرده و نشان می‌دهد. کسی برای کسب علم نمی‌رود دو وعده غذای بیشتر تناول کند و کسی برای تقویت عضلات بدن به مطالعه اشعار شعرا متوسل نمی‌شود و کسی برای بچه‌دار شدن به مطالعه تاریخ ادیان متوسل نمی‌شود و یا بیمار برای معالجه به پزشک و دارو متوسل می‌شود و نه سینما. لذا خطای انسان مشرک این است که اولاً از جانب خود إله می‌تراشد و ثانیاً از جانب خود وسیله قرب به خدا تعریف و تعیین می‌کند. خطا و فرق اینجاست.

خداوند متعال برای سیر صعودی، کمال و قرب انسان به سوی خودش، وسایل و واسطه‌هایی قرار داد، هم چون گسیل انبیا و رسولان، نزول وحی، اسوه و امام قراردادن انسان‌های کامل، موهبت عقل و فطرت، دستورات عبادی و رفتاری ...، و سپس به کسانی که ایمان آوردند و او را قصد کردند فرمود:

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَ ابْتَغُواْ إِلَیهِ الْوَسِیلَةَ و َجَاهِدُواْ فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» (المائده، 35)

ترجمه: اى کسانى که ایمان آورده‏اید از خدا پروا کنید و به او [توسل و] تقرب جویید و در راهش جهاد کنید باشد که رستگار شوید.

در آیه بعد تصریح نمود که البته دیگران نیز توسل دارند و برای رشد و فلاح به خیلی چیزها متوسل می‌شوند، اما این توسلات به آنها کمکی نمی‌کند:

«إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُواْ لَوْ أَنَّ لَهُم مَّا فِی الأَرْضِ جَمِیعًا و َمِثْلَهُ مَعَهُ لِیَفْتَدُواْ بِهِ مِنْ عَذَابِ یَوْمِ الْقِیَامَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ» (همان، 36)
ترجمه: در حقیقت کسانى که کفر ورزیدند، اگر تمام آنچه در زمین است براى آنان باشد و مثل آن را [نیز] با آن [داشته باشند] تا به وسیله آن خود را از عذاب روز قیامت بازخرند از ایشان پذیرفته نمى‏شود و عذابى پر درد خواهند داشت.
یعنی اگر به هر چه در زمین هست و چندین برابر مشابه آن نیز متوسل شوند، فایده‌ای ندارد.
پس، همگان هدف غایی و اهداف کوچک‌تر و مقطعی در راه رسیدن به آن هدف غایی دارند و بالبتع همگان و به انواع وسایل متوسل می‌شوند، لذا مهم این است که چه هدفی حق است و چه هدفی باطل و کدام وسیله انسان را هدف می‌رساند و کدام وسیله حق نیست و کمکی نمی‌کند؟
البته در خصوص توسل، آیات و روایات، اعتقادات محکم اهل تسنن به توسل و ... مطالب بسیاری درج شده است که اگر در بخش جستجو در سایت کلمه «توسل» را درج و کلیک نمایید، در اختیار قرار می‌گیرد.

www.x-shobhe.com